ลูกสุนัข ท้องเสีย ...เพราะอะไร?

ลูกสุนัข ท้องเสีย ...เพราะอะไร? (Dogazine)
คอลัมน์ Dog Care เรื่องโดย : สพ.ญ.ปิยกาญ โรหิตาคณี


         เมื่อลูกสุนัขตัวน้อย ๆ ต้องเจ็บป่วย หนึ่งในสาเหตุที่พบมากที่สุดก็คือ ปัญหาเรื่อง "ท้องเสีย" ซึ่งพบได้ทั้งแบบรุนแรงน้อยและรุนแรงมากจนถึงขั้นเสียชีวิต วันนี้เราจะมาเรียนรู้กันค่ะว่า การที่ลูกสุนัขท้องเสียนั้น มีสาเหตุจากอะไรได้บ้าง และควรจะทำการรักษาอย่างไร

         ลักษณะการถ่ายอุจจาระของลูกสุนัข ที่เราสามารถพบได้มีดังนี้

         อุจจาระเป็นก้อนปกติ (Normal log)

         อุจจาระเป็นก้อนนิ่มกึ่งเหลว (Pudding diarrhea)

         อุจจาระเหลวเป็นน้ำสีน้ำตาล (Brown watery diarrhea)

         อุจจาระเหลวเป็นน้ำสีน้ำตาลมีเลือดปน (Brown watery diarrhea with blood)

         ทั้งนี้ เวลาที่ลูกสุนัขมีอาการท้องเสีย บางตัวอาจยังร่าเริงและกินอาหารได้ แต่บางตัวก็อาจมีอาการซึม เบื่ออาหาร และอาจมีไข้ร่วมด้วย ซึ่งถ้าเป็นในกรณีหลังนี้ควรรีบพาเขาไปพบสัตวแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ นะคะ

         คราวนี้เรามาลองดูกันว่า สาเหตุที่ทำให้ลูกสุนัขท้องเสียนั้นมีอะไรได้บ้าง

1. ท้องเสียจากการมีปรสิตในทางเดินอาหาร

         สาเหตุของอาการท้องเสียในลูกสุนัขที่พบได้บ่อยสาเหตุหนึ่งก็คือ เกิดจากเชื้อบิดในทางเดินอาหาร (Coccidia และ Giardia) ซึ่งปกติเราสามารถพบเชื้อบิดเหล่านี้ได้ในทางเดินอาหารของลูกสุนัขที่มีสุขภาพดี แต่เมื่อไรก็ตามที่ลูกสุนัขเกิดความเครียด เช่น เครียดจากการเดินทางไกล ต้องย้ายบ้านใหม่ ก็จะมีผลทำให้เชื้อบิดเหล่านี้เพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว จนเป็นสาเหตุให้เกิดอาการท้องเสียได้ค่ะ

         สำหรับการวินิจฉัยโรค สามารถทำได้โดยการนำอุจจาระไปส่องกล้องจุลทรรศน์ จะพบเชื้อเหล่านี้อยู่ และสามารถทำการรักษาได้โดยให้ยาปฏิชีวนะจำพวก Metronidazole

2. ท้องเสียแบบอุจจาระเป็นก้อนนิ่มกึ่งเหลว (Pudding diarrhea)

         อาการท้องเสียแบบเป็นอุจจาระก้อนนิ่มกึ่งเหลว อาจเกิดได้จากสาเหตุดังต่อไปนี้

         เปลี่ยนนมหรืออาหารที่ลูกสุนัขกินอย่างกะทันหัน

         ให้กินอาหารปริมาณเยอะเกินไป

         มีความเครียดเหนี่ยวนำให้เกิดอาการท้องเสีย

         ซึ่งอาการท้องเสียแบบนี้ ลูกสุนัขมักจะยังร่าเริงและกินอาหารได้ปกติ ฉะนั้นเมื่อพบว่าลูกสุนัขมีลักษณะอุจจาระแบบนี้ ก็ควรลองมองหาสาเหตุและกำจัดสาเหตุนั้นออกไป ร่วมกับให้ยาจำพวก Kaolin / Pectin

3. ท้องเสียแบบอุจจาระเหลวเป็นน้ำสีน้ำตาล (Brown watery diarrhea)

         การที่ลูกสุนัขท้องเสียแบบนี้นับว่าเป็นปัญหาที่ค่อนข้างรุนแรง และลูกสุนัขมักมีอาการป่วยร่วมด้วย เช่น อาเจียน ปวดท้อง มีภาวะร่างกายขาดน้ำ จนถึงอาจเสียชีวิตได้ มักเกิดจากการติดเชื้อ เช่น เชื้อแบคทีเรีย เป็นต้น การปฐมพยาบาลเบื้องต้นทำได้โดยการงดอาหาร และป้อนน้ำเกลือแร่ทดแทนน้ำที่ร่างกายสูญเสียไป หลังจากนั้นให้รีบนำลูกสุนัขพบสัตวแพทย์โดยเร็ว เพราะจำเป็นจะต้องได้รับยาฆ่าเชื้อ และในรายที่ขาดน้ำรุนแรง อาจจำเป็นต้องได้รับน้ำเกลือเข้าทางเส้นเลือดด้วย

4. ท้องเสียแบบอุจจาระเหลวเป็นน้ำสีน้ำตาลและมีเลือดปน

         ถ้าลูกสุนัขท้องเสียแบบนี้ ต้องรีบนำไปพบสัตวแพทย์ทันที เพราะลูกสุนัขอาจเสียชีวิตได้ ภายใน 24-48 ชั่วโมง ท้องเสียแบบนี้มักเกิดจากการติดเชื้อ โดยเฉพาะเชื้อไวรัสลำไส้อักเสบ (Parvovirus และ Coronavirus) และมักเกิดในลูกสุนัขที่ไม่ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรค

         เพราะฉะนั้น หากเราเริ่มเลี้ยงลูกสุนัขสักตัว เราจึงควรที่จะต้องทำการถ่ายพยาธิและฉีดวัคซีนป้องกันโรคให้ครบถ้วนตามที่สัตวแพทย์แนะนำ และเมื่อใดก็ตามที่ลูกสุนัขมีอาการถ่ายเหลวก็ควรที่จะต้องรีบหาสาเหตุเพื่อแก้ไข และพาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อขอคำแนะนำหรือทำการรักษาอย่างเร่งด่วนนะคะ ก่อนที่จะต้องเสียเจ้าตัวเล็กไปก่อนวัยอันควร

         โปรแกรมวัคซีนในลูกสุนัข

         อายุ 4-6 สัปดาห์ ถ่ายพยาธิ และตรวจสุขภาพ

         อายุ 5-6 สัปดาห์ วัคซีนป้องกันหลอดลมอักเสบติดต่อ, ไข้หัด, ลำไส้อักเสบ และถ่ายพยาธิ

         อายุ 8 สัปดาห์ วัคซีนรวม 5 โรค (ไข้หัด, ลำไส้อักเสบ, ตับอักเสบ, เลปโดสไปโรซิส, หลอดลมอักเสบติดต่อ)

         อายุ 10 สัปดาห์ วัคซีนรวม 5 โรค ครั้งที่ 2 และถ่ายพยาธิ

         อายุ 12 สัปดาห์ วัคซีนพิษสุนัขบ้า ครั้งที่ 1 ถ่ายพยาธิ เริ่มป้องกันพยาธิ หนอนหัวใจ

         อายุ 24 สัปดาห์ วัคซีนพิษสุนัขบ้า ครั้งที่ 2 ถ่ายพยาธิ

         หลังจากนั้นจะต้องทำการฉีดวัคซีนรวมและพิษสุนัขบ้าปีละ 1 ครั้ง ไปจนตลอดชีวิต และถ่ายพยาธิทุก ๆ 3-6







ขอขอบคุณข้อมูลจาก