เปลี่ยนการเดินทางโดยรถของสุนัข ให้กลายเป็นเรื่องสนุก (Dogazine Healthy)
"สุนัขต้องอพยพไปอยู่ต่างจังหวัด ขอซื้อยาซึมหน่อยครับ" คำพูดเช่นนี้เป็นผลมาจากอุทกภัยในช่วง 2 เดือนที่ผ่านมาที่นอกจากจะทำให้คนเดือนร้อนเป็นจำนวนมากแล้วยังส่งผลกระทบไปถึงสุนัขหลายตัวที่ต้องอพยพหนีตามเจ้าของไปอยู่ต่างจังหวัด มีเจ้าของเป็นจำนวนมากมาปรึกษาปัญหาพฤติกรรมเกี่ยวกับการเดินทางของสัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นอาการเมารถ ความรู้สึกตื่นกลัวในการขึ้นรถ หรือพฤติกรรมที่ไม่สุภาพเรียบร้อยของสุนัขในระหว่างการเดินทาง ในเมื่อปกติสุนัขเองต้องเดินทางไปหาหมอ ไปร้านอาบน้ำตัดขน หรือในบางโอกาสคุณอาจอยากพาเค้าไปเที่ยวอยู่แล้ว เรามาเรียนรู้วิธีการแก้ปัญหานี้อย่างเข้าใจกันเถอะครับ
ก่อนอื่นอยากให้เจ้าของทราบข้อจำกัดเกี่ยวกับการใช้ "ยาซึมหรือยากล่อมประสาท" กันสักนิดนะครับ เพราะเจ้าของบางคนมองว่ามันเป็นทางเลือกที่ง่ายและสะดวกที่จะให้สุนัขหลับในขณะเดินทาง ปัญหาคือยาบางประเภทแค่ทำให้สุนัขเคลื่อนไหวไม่ได้เท่านั้น แต่ไม่ได้มีผลต่อความรู้สึกทำให้สุนัขยังคงตื่นกลัวอยู่ และอาจมีปัญหารุนแรงขึ้นในการเดินทางครั้งต่อไป การควบคุมระยะเวลาที่จะซึมและระดับความลึกในการหลับของสุนัขยากที่จะกะได้แน่นอนเมื่อใช้ยากิน อีกทั้งยาบางประเภทจะมีผลต่อการควบคุมอุณหภูมิร่างกายของสุนัข ดังนั้นการให้ยาเหล่านี้ จึงอยากให้อยู่ในดุลยพินิจของสัตวแพทย์เท่านั้นครับ
เมารถสุนัขที่มีอาการเมารถจะมีน้ำลายไหลมากกว่าปกติ อยู่นิ่งไม่เคลื่อนไหว บางตัวอาจคลื่นไส้ อาเจียนหรือท้องเสีย ปัญหาคือความสับสนของระบบควบคุมสมดุลที่สมอง ที่หูชั้นใน และการมองเห็น อาการนี้จึงเป็นมากในลูกสุนัขที่ประสาทสัมผัสยังพัฒนาไม่เต็มที่ สิ่งที่เจ้าของพอทำได้ระหว่างเดินทางคือ พยายามขับรถด้วยอัตราเร็วที่คงที่ หลีกเลี่ยงการหักเลี้ยวกะทันหัน เลี่ยงเส้นทางที่ขรุขระ การให้สุนัขได้มีโอกาสมองออกไปนอกหน้าต่างจะช่วยลดความสับสนระหว่างประสาทสัมผัสควบคุมสมดุลกับการมองเห็นได้
นอกจากนี้การจัดบรรยากาศภายในรถให้เย็นสบายและอากาศถ่ายเท รวมถึงการงดอาหารก่อนออกเดินทางจะช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้ได้ ไม่ต่างจากการบรรเทาอาการเมาเรือในคนที่ต้องไปยืนสูดอากาศและดูวิวบริเวณคาดฟ้าเรือสำหรับสุนัขที่มีอาการเมารถค่อนข้างมาก เราสามารถใช้ยาแก้แพ้ที่มีฤทธิ์ช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนได้โดยให้ปรึกษาสัตวแพทย์ก่อนครับ
การตื่นกลัวเวลาขึ้นรถประสบการณ์ที่แย่ในการเดินทางครั้งก่อนๆ เช่น การถูกขังไว้อยู่ในรถ เสียงดังในระหว่างการเดินทาง หรือจุดหมายปลายทางที่มักเป็นโรงพยาบาล ไปแล้วต้องเจ็บตัวเสมอๆ ส่งผลให้สุนัขเกิดอาการตื่นกลัวในการขึ้นรถได้ บางตัวอาจออกอาการตั้งแต่เจ้าของไปหยิบสายจูง หรือเรียกเข้ากระเป๋าเดินทาง แต่บางตัวอาจออกอาการเมื่ออยู่ในระหว่างการเดินทางแล้ว อาการที่ว่าเริ่มจากแค่กังวลใจเล็กน้อยซึ่งแสดงออกโดยการหาวหรือแลบลิ้นออกมาเลียปากบ่อยๆ ถ้าเริ่มกลัวมากขึ้น จะออกอาการตัวสั่นเกร็งหางงอ ขดตัวหาที่ซ่อนหรือพยายามมองหาทางหนี และบางตัวอาจกลัวสุดขีดถึงขนาดตะกุยตะกายหาทางออก ควบคุมการขับถ่ายไม่ได้ และอาจปล่อยของเหลวในต่อมก้นออกมา
กรณีที่สุนัขมีอาการกลัวรุนแรงมากจำเป็นต้องไปพบสัตวแพทย์ เพื่อให้ตรวจร่างกายอย่างละเอียด ยิ่งในรายที่ปกติเป็นสุนัขที่ก้าวร้าวหรือตื่นกลัวง่ายอยู่แล้ว ยิ่งจำเป็นต้องมีการวางแผนการบำบัดเชิงพฤติกรรม อย่างเหมาะสม ส่วนสุนัขที่มีอาการไม่มากนักเจ้าของสามารถจัดการได้ดังนี้
1. การบำบัดด้วยกลิ่นมีงานวิจัยว่าถ้าให้สุนัขดมกลิ่นลาเวนเดอร์ในระหว่างเดินทาง จะช่วยลดความตื่นเต้นในการเดินทางได้ โดยพบว่าสุนัขบางตัวจะเคลื่อนไหวไปมาน้อยลงและดูสงบขึ้น
2. การบำบัดเชิงพฤติกรรมในกรณีที่เป็นลูกสุนัขทางเลือกหนึ่งคือการสร้างภาพลักษณ์ที่เป็นบวกของการโดยสารรถ โดยพาสุนัขไปเที่ยวสวนสาธารณะ ไปเข้าชั้นเรียนเพื่อเจอลูกสุนัขตัวอื่น หรือพาไปเที่ยวบ้านเพื่อน และต้องเป็นการเดินทางนั่งรถเป็นระยะทางสั้นๆ เท่านั้น ในช่วงแรก หลีกเลี่ยงเสียงดังหรือปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้ลูกสุนัขกลัวในระหว่างการเดินทาง
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
